Amsterdam Bereikbaar doorstaat de ‘perfect storm’ van 2025
2025 was een bijzonder jaar met extreem veel hinder. In en rond de hoofdstad stond het bol van de werkzaamheden aan de weg en het spoor. ‘Met ook nog grote evenementen als SAIL, 750 jaar Amsterdam en de NAVO-top kun je wel spreken van een perfect storm’. Amsterdam Bereikbaar blikt nog één keer terug en kijkt vooruit.
Gwendolyn Holstege, procesregisseur bij de gemeente Amsterdam, en Guus van den Bosch, afdelingshoofd Netwerkontwikkeling bij Rijkswaterstaat, kijken terug op een intensieve periode waarin alles draaide om afstemming, communicatie en samenwerking. ‘We wisten dat 2025 een zwaar jaar zou worden,’ vertelt Gwendolyn. ‘De hoeveelheid werkzaamheden was ongekend, en de druk op het netwerk enorm. Daarvoor hebben we eind 2024 met alle partijen om tafel gezeten. In een bestuurlijk overleg met Rijkswaterstaat, de provincie en diverse gemeenten hebben we het jaar doorgenomen en afgesproken om met één duidelijke boodschap naar de reiziger te communiceren.’
Het resultaat was een brede publiekscampagne met de slogan ‘Vaststaan of meebewegen: wat doe jij?’ Met extra budget voor mobiliteitsmaatregelen en communicatie werd een aanpak ontwikkeld, die zowel de weggebruiker als de professionals beter moest bedienen.
Van verrassing naar voorbereiding
De publiekscampagne richtte zich sterk op social media en navigatie-apps; reizigers kregen gericht meldingen over afsluitingen op hun route en werden aangemoedigd anders of niet te reizen. Op de vernieuwde website vonden ze alle werkzaamheden, alternatieve reisopties en kortingsacties. Gwendolyn: ‘De exacte cijfers van onze website worden nog geanalyseerd, maar het aantal sitebezoekers steeg in ieder geval fors, vergeleken met 2024 en de jaren ervoor. En ze maakten goed gebruik van de nieuwe AI-tool die bezoekers hielp bij het snel vinden van de juiste informatie en advies. In totaal leidde alle digitale communicatie tot 24 miljoen impressies.’
Guus: ‘Hoewel de gehoopte 20% verkeersreductie niet vaak werd gehaald, bleef de reistijd bijna altijd binnen de verwachting van maximaal een uur extra. Behalve als er een ongeluk was, dan kun je weinig kanten meer op qua omleidingen. Maar de onvrede onder weggebruikers was kleiner dan gevreesd. Gwendolyn: ‘In 2024 kregen we nog veel vragen achteraf, omdat mensen verrast werden door afsluitingen. Dat die vragen nu uitbleven, is voor mij een aanwijzing dat we de mensen goed vooraf hebben meegenomen. De hinder was groter, maar de communicatie beter zodat mensen er rekening mee hielden. Dat scheelt enorm in begrip en acceptatie.’ Momenteel loopt er een onderzoek naar de beleving van reizigers.
Gedragsverandering
Naast hinderbeperking werkte Amsterdam Bereikbaar dit jaar ook aan gedragsverandering. Reizigers werden gestimuleerd om alternatieve vervoersmiddelen te proberen – van e-bikes tot deelscooters en het openbaar vervoer. ‘Via kortingsacties en pilots hebben we forenzen uitgenodigd om andere keuzes te maken’, vertelt Gwendolyn. ‘We hopen natuurlijk dat een deel daarvan vaker anders zal reizen.’
Ook achter de schermen verliep het jaar soepel. ‘We hadden dagelijks contact via appgroepen en korte evaluatiesessies’, vertelt Guus. ‘Dat hielp enorm de hele keten, van weginspecteurs tot woordvoerders, snel te informeren en knelpunten meteen aan te pakken.’
Geleerde lessen
Gevraagd naar wat er nog beter kan, blijft het lang stil bij Gwendolyn en Guus. Beiden zijn vooral trots. ‘Ik kan eigenlijk weinig bedenken dat niet goed is gegaan. Het mooiste compliment is dat je geen klachten krijgt,’ lacht Gwendolyn. Guus: ‘Als bestuurders niet in de pen klimmen, betekent dat dat het gewoon goed is gegaan. Met ook nog enorme evenementen als SAIL, 750 jaar Amsterdam met het Festival Op de Ring en ook nog de NAVO-top kun je wel zeggen dat we te maken hadden met een ‘perfect storm’! En die hebben we doorstaan.’ Gwendolyn: ‘Behalve de goede communicatie over de werkzaamheden, is het succes van 2025 echt een gevolg van de opgebouwde relaties in de laatste jaren. En van de intensieve samenwerking en afstemming met de andere werkgroepen.’
‘In Amsterdam zijn er altijd werkzaamheden, maar op moment dat op de A10 ook veel gewerkt wordt, gaat het echt knellen’, weet Gwendolyn. ‘We weten inmiddels heel goed aan welke knoppen we kunnen draaien. Voor de toekomstige werkzaamheden zijn we in gesprek over wat er níet samen kan, en wat er – met allerlei maatregelen – wel tegelijk kan plaatsvinden’.
Ook zien ze kansen om de verder te professionaliseren. Dit jaar werkten ze voor het eerst met stresstesten: scenario’s waarin werd onderzocht wat er gebeurt als er tijdens werkzaamheden een ongeluk of storing optreedt. ‘Zo kun je vooraf maatregelen bedenken om de impact te beperken,’ legt Guus uit. ‘Dat willen we voor volgend jaar doorontwikkelen zodat de opgedane inzichten gaan helpen bij het plannen van de werkzaamheden in de tijd. Daarnaast startten we met het maken van weekberichten: overzichten van de verwachte verkeersdrukte per regio en per week. Ook die willen we doorontwikkelen.’ ‘En we willen nog meer toewerken naar een langetermijnaanpak, in plaats van het per jaar te bekijken’, vult Gwendolyn aan.
2026 en verder
De grote werkzaamheden aan de infrastructuur zijn nog lang niet voorbij. Hoewel 2025 bijzonder was, is het gelet op de komende jaren, helaas, niet uitzonderlijk. Voor 2026 verschuift het zwaartepunt van de hinder naar bijna alle weekenden op de A10 en A9, in plaats van meerdere 16-daagse afsluitingen van de ring. ‘De aard van de hinder verandert. We krijgen langere afsluitingen met capaciteitsreductie op de S-wegen, onder meer aan de oost- en westkant van de stad. Maar op de rijkswegen vallen de pieken in de weekenden. Dat vraagt om een andere publiekscampagne en opnieuw een strakke samenwerking tussen alle partijen’, aldus Guus. ‘Maar het motto voor reizigers blijft: Ga goed voorbereid op weg!’